Finlandês/Gradação das consoantes: diferenças entre revisões

[edição não verificada][edição não verificada]
Conteúdo apagado Conteúdo adicionado
formatação
Sem resumo de edição
Linha 1:
{{emtraducao2}}
 
==Alternancia (o compresión) consonántica==
<!--When you put a suffix after a word, some consonants change when you agglutinate. For example '''Helsi''nk''i''' changes to '''Helsi''ng''issä''' after you put a suffix, here '''-ssä''', after it. This is called ''consonant gradation'' and it mainly affects the consonants '''k, p''' and ''' t'''. So words like '''pan''kki''''' change to '''pan''kin'''''. Here is a short, not a complete list:-->
===Reglas===
Al sufijar palabras (por ejemplo al declinar sustantivos y adjetivos, conjugar verbos, derivar nuevas palabras), ciertas combinaciones de consonantes en la última sílaba pueden experimentar cambios. Únicamente los sufijos formados por una simple consonante (p.ej. genitivo –'''<u>n<u>''') o aquellos que empiezan con dos (p.ej. inesivo -'''<u>ss<u>a''' / -'''<u>ss<u>ä''') provocan el cambio. Sin embargo, no cualquier sufijo que encaje con esta descripción "comprime" la(s) consonante(s). Los sufijos posesivos (p.ej. –'''<u>mm<u>e''') son excepción, como lo es el sufijo "privativo" –'''ton''' /-'''tön''' '''tä<u>ht<u>i''' > '''tä<u>hd<u>e|tön''' que a simple vista no debería provocar cambio alguno. Además, entre la(s) consonante(s) a comprimir y el sufijo tiene que haber obligatoriamente una vocal corta o un diptongo. Vocales largas evitan el cambio. La siguiente tabla presenta los 16 tipos de cambio.
 
===Tipos===
{| border="1" cellpadding="2"
{| class=wikitable
!initial ending
!
!new ending
! Cuantitativos
!result
|- align=center
| kk > k
|| lugar:'''pai<u>kk<u>a''' > pai<u>k<u>a|n, '''aallo<u>kk<u>o''' > '''aallo<u>k<u>o|n''', cabaña:'''mö<u>kk<u>i'''
|- align=center
| pp > p
|| caseta:'''ko<u>pp<u>i''' > '''ko<u>p<u>i|n''', truco:'''tem<u>pp<u>u''' > '''tem<u>p<u>un''', teoría:'''o<u>pp<u>i''', botón:'''na<u>pp<u>i'''
|- align=center
| tt > t
|| hembra:'''nar<u>tt<u>u''', '''ne<u>tt<u>o''', unión:'''lii<u>tt<u>o''', encuadernado:'''nido<u>tt<u>u'''
|-
!
| -kk:
! Cualitativos
| -k:
|- align=center
|'''pankki → pankista''' (bank → from the bank)
| nk > ng
|| '''Helsinki''' > '''Helsingi|ssä''', zapato:'''ke<u>nk<u>ä''' > '''ke<u>ng<u>ä|t'''
|- align=center
| uku > uvu
 
yky > yvy
|| vestido:'''pu<u>k<u>u''' > '''pu<u>v<u>u|n''', número:'''lu<u>k<u>u''' > '''lu<u>v<u>u|lla'''
 
|- align=center
| k > -
|| magia:'''ta<u>k<u>ia''' > '''taia|n''', hombro:'''ol<u>k<u>a''' > '''ola|lla''':a hombros
|- align=center
| lke > lje
|| claro:'''se<u>lke<u>ä''' > '''se<u>lje<u>tä''':aclarar, pisar:'''po<u>lke<u>a''' > '''po<u>lj<u>|in''':pedal
|- align=center
| rke > rje
|| razón:'''järki''' > '''jä<u>rke<u>''' > '''jä<u>rje<u>|tön''':irracional
|- align=center
| hke > hje
|| valiente:'''ro<u>hke<u>a''' > '''ro<u>hje<u>ta''':osar
|-
||
| -pp:
|- align=center
| -p:
| mp > mm
|'''kauppa → kaupasta''' (shop → from the shop)
|| '''ku<u>mp<u>i''', amor:'''le<u>mp<u>i''' > '''le<u>mm<u>e|n-juoma''', diente:'''ha<u>mm<u>as''' > '''ha<u>mp<u>aa|sta'''
|- align=center
| p > v
|| modo:'''ta<u>p<u>a''' > '''ta<u>v<u>a|n''', descanso:'''le<u>p<u>o''' > '''le<u>v<u>o''', permiso:'''lu<u>p<u>a''' > '''lu<u>v<u>an'''
|-
| -tt:||
|- align=center
| -t:
| Vt > Vd
|'''tyttö → tytön''' (girl → girl's)
|| calle:'''ka<u>t<u>u''' > '''ka<u>d<u>u|n''', grito:'''huu<u>t<u>o''', brujo:'''noi<u>t<u>a''' '''au<u>t<u>o''' > '''au<u>t<u>o|n'''<ref>Excepción. En palabras de origen extranjero sólo la compresión cuantitativa suele tener lugar</ref>
|-
|- align=center
| -nk:
| -ng:ht > hd
|| voluntad:'''ta<u>ht<u>o''' > '''ta<u>hd<u>o|sta''', estrella:'''tä<u>ht<u>i''' > '''tä<u>hd<u>e|tön'''
|'''Helsinki → Helsingistä''' (Helsinki → from Helsinki)
|- align=center
|-
|rt > rr
| -uku/-yky:
|| entender:'''ymmä<u>rt<u>ä|ä''' > '''ymmä<u>rr<u>ä|n''', peldaño:'''po<u>rr<u>as''' > '''po<u>rt<u>a|i|ta''', contar:'''ke<u>rt<u>o|a''' > '''ke<u>rr<u>o|n'''
| -uvu/-yvy:
|- align=center
| '''puku → puvusta''' (suit → from the suit)
| nt > nn
|-
|| pecho:'''ri<u>nt<u>a''' > '''ri<u>nn<u>a|n''', sentirse:'''tu<u>nt<u>u|a''' > '''tu<u>nn<u>u|n'''
| -k:
|- align=center
| -:
| lt > ll
|'''Turku → Turusta''' (Turku → from Turku)
|| tarde:'''i<u>lt<u>a''' > '''i<u>ll<u>a|n''', puente:'''si<u>lt<u>a''' > '''si<u>ll<u>a|t'''
|-
| -t:
| -d:
|'''katu → kadulta''' (street → from the street)
|-
| -p:
| -v:
|'''hupi → huvit''' (amusement → amusements)
|-
| -rt:
| -rr:
| '''murto → murron''' (break-in → of the break-in)
|-
| -ti
| -si
| '''löytää → löysi''' (to find → found)
|}
 
<references/>
<small>O conteúdo desta página é originário do [[:en:Finnish/Grammar-Vowel harmony|Wikilivros em inglês]].</small>
 
 
[[Categoria:Finlandês]]