Línguas do Mundo/Náuatle


a maioria dos falantes de Náuatle vivem nas zonas mais escuras do mapa do México

Qual o sistema de escrita usado nessa língua? editar

Antes que a Espanha colonizasse o México, Náuatle era uma língua que não tinha escrita. Quando um texto precisava ser escrito, era usado um tipo especial de desenho que seguia determinadas regras. Esses desenhos em geral serviam mais como notas do que como uma história escrita. Após a chegada dos espanhóis, o Náuatle começou a ser escrito numa variante do sistema de escrita espanhol que é usado até hoje.

  • qu, c, s, z
  • hu é pronunciado como w. É escrito uh no final das palavras ou antes de uma consoante.
  • h
  • '
  • tl
  • x
  • ch
  • tz

Quantas pessoas falam essa língua? editar

Aproximadamente 1.7 milhões de pessoas falam Náuatle como língua nativa.

Where is this language spoken? editar

Náuatle é falado no México, numa grande parte do país, mas está mais concentrado no oeste e sudoeste da Cidade do México nos estados de Puebla, Veracruz, Guerrero e Hidalgo.


 
cerimonia asteca em Veracruz México


Qual é a história dessa língua? editar

Náuatle é conhecido por ser uma língua falada há cerca de um milênio. O Náuatle clássico foi uma língua da administração e cultura. Depois da chegada dos espanhóis, o Náuatle, ao contrário de diversas línguas nativas americanas, foi frequentemente escrito nas comunicações e as pessoas instruídas, astecas e espanhóis transcreveram as lendas, canções e poesia, assim como cartas para os senhores. Desde o tempo do Náuatle clássico, os dialetos vindos dessa língua se tornaram bastante diferentes, e muitos hoje, são considerados línguas separadas dos outros, muito embora o termo Náuatle seja usado ainda para descrever o grupo.


Quem são os famosos autores ou poetas nessa língua? editar

Nezahualpilli não foi apenas o governante da cidade estado Texcoco de 1473 até 1515, ele foi também um poeta. Infelizmente apenas um de seus poemas sobreviveu. É chamado "Icuic Nezahualpilli yc tlamato huexotzinco" ("Canção de Nezahualpilli durante a guerra com Huexotzinco").

Há outros poemas e poetas que escreveram em Náuatle mas, infelizmente ninguém tem certeza de quem foram os poetas que escreveram os poemas que ainda existem.

 
pintura mostrando Nezahualpilli

Quais são as palavras básicas nessa língua que eu posso aprender? editar

  • calli: casa
  • cihuātl: mulher
  • cochi: dormir
  • cualli: bom, alguma coisa boa
  • cuīcatl: música
  • ehēcatl: vento
  • itta: ver
  • miqui: morrer
  • oquichtli: homem
  • tlahtoa: falar
  • ce: um
  • ome: dois
  • yei: três
  • nahui: quatro
  • macuilli: cinco
  • chicuace: seis
  • chicome: sete
  • chicueyi: oito
  • chiconahui: nove
  • ma'tlactli: dez
  • ni mits neki: eu te amo
  • ahuacatl: abacate
  • xipotli: jalapeño espécie de pimenta seca (vermelha)

Qual é um simples poema, canção ou história que eu posso aprender nessa língua? editar

Quititi, quititi, quiti tocoto, tocoti tocoto tocoti zan ic mocueptiuh.

1. Ma xochicuicoya ma ichtoa nichuana ayyahue teyhuinti xochitl ao ya noyehcoc ye nica poyoma xahuallan timaliuhtihuitz ay yo.

2. Ma xochitl oyecoc ye nican ayyahuc can tlaahuixochitla moyahuaya motzetzeloa ancazo yehuatl in nepapaxochitl ayyo. Zan commoni huchuetl ma ya netotilo.

3. Yn quetzal poyomatl ayc ihcuilihuic noyol nicuicanitl in xochitl ayan tzetzelihui ya ancuel ni cuiya ma xonahuacan ayio zan noyolitic ontlapanion cuicaxochitl nicyamoyahuaya yxoochitla.

4. Cuicatl ya ninoquinilotehuaz in quemmanian xochineneliuhtiaz noyollo yehuan tepilhuan oonteteuctin in ca yio.

5. Zan ye ic nichoca in quemanian zan nicaya ihtoa noxochiteyo nocuicatoca nictlalitehuaz in quemanian xochineneliuhtiaz, etc.

 
mulher que escreve

Quititi, quititi, quiti tocoto, tocoti, tocoto, tocoti, então é para voltar novamente.

1. Me deixe colher flores, me deixe vê-las, me deixe juntar as flores realmente maravilhosas; as flores estão prontas, muitas cores, em vários tons, para nosso prazer.

2. As flores estão prontas aqui em seu local discreto, esse é o local das flores cheirosas, muitas espécies de flores estão espalhadas por aqui; deixe que o tambor esteja pronto para a dança.


3. Eu o cantor, pego e derramo para você, direto da minha alma a bela canção, não para ser pintada, e outras flores; vamos comemorar, enquanto eu, direto da minha alma revelo as canções das flores, e as espalho por aí, em lugar das flores.

4. Eu devo deixar minhas canções de modo que algum dia eu possa misturá-las às flores do meu coração com as crianças e os nobres.

5. Eu choro às vezes quando vejo que devo deixar a Terra e minhas flores e canções e que as vezes, essas flores sejam vãs e sem sentido.

References editar